Πολύτιμες πληροφορίες για το Κόλντερε από το αρχείο του Δημήτρη Λιακάκου. Σ' αυτές τις δυο σελίδες διαβάζουμε, αν και με κάποια δυσκολία, τις αναμνήσεις από το Κόλντερε του π. Ιωάννη Νοταρά που υπηρέτησε στο Κόλντερε στα 1900. Το κείμενο, που ακολουθεί μετά το (δυσανάγνωστο) χειρόγραφο, είναι μια προσπάθεια μεταγραφής.
(Το κείμενο γράφτηκε το 1974. Μερικές λέξεις βρίσκονται μέσα σε αγκύλες επειδή ήταν ασαφείς ή δυσνόητες. Η ορθογραφία είναι του πρωτοτύπου)
Αναμνήσεις, από την κοινότητα Κόλντερε, του ιερέως Ιωάννου Νοταρά, καταγομένου εκ Καρπάθου & ηλικίας σήμερον 106 ετών. - Διετέλεσα παππάς στο Κόλντερε επί ένα χρόνο, το 1899-1900. Είχα συνάδελφο τον ιερέα παππά Μεθόδιο, που κατήγετο από την Κάλυμνο. Εκκλησιαστικώς το Κόλντερε υπήγετο στον Επίσκοπο Χειμώνιο, όστις ήτο τότε ο αντιπρόσωπος του Μητροπολίτου Εφέσου Ιωακείμ Ευθυβούλη στην περιφέρεια Μαγνησίας. - Στο Κόλντερε επηγαίναμε μέσω Μαγνησίας με καρότσες […………]. Η απόσταση ήτο περίπου δύο ώρες. Το χωριό ήτο σε ύψωμα. Από [….] στον κάμπο έρρεε ο ποταμός Έρμος [..] Γεντίζ [….] τον έλεγαν. Από την άλλη μεριά του ποταμού ήτο το χωριό Τσολού. Απέναντί μας δε εβλέπαμε την Τσομπανησιά. Άλλα χωριά στην περιφέρεια (προς βορράν) ήσαν το Παπαζλή και το Μεντεβελή. -Στο Κόλντερε υπήρχε τετρατάξιο δημοτικό σχολείο. Οι κάτοικοί του (γύρω στις 350 οικογένειες) μιλούσαν Ελληνικά και κατήγοντο, οι περισσότεροι, από τον Μωρηά. Ησχολούντο κυρίως με την καπνοκαλλιέργειαν. Πολλές φορές μας έδιναν δώρον, ή μας πλήρωναν για τους Αγιασμούς που κάναμε, με καπνό φρεσκοκομμένο. Στο Κόλντερε είχαμε νερό τρεχούμενο που ερχόταν από το βουνό. Ήταν και κάποιος Δημήτρης Τσούντζης, ο οποίος εφρόντιζε για την ύδρευση του χωριού. Αυτός ο Τσούντζης εγνώριζε καλά και τα θεραπευτικά βότανα του βουνού. Θυμάμαι πως κάποια μέρα ένας άλλος κάτοικος του χωριού, τον έλεγαν νομίζω Χατζησαράντη, υπέφερε πολύ από την χολή του ή από την κύστη του. Είχε πέτρες. Τότε ο Τσούντζης του λέγει: «δώσε μου τρία μετζήτια να σε κάνω καλά». Ο Χατζησαράντης δέχτηκε και ο Τσούντζης πήρε το άλογό του, ανέβηκε στο βουνό και του έφερε ένα χόρτο, για να το βράζει και να πίνει το ζουμί του. Και όντως ο Χατζησαράντης έγινε καλά. Γέμισε ένα κουτί με πέτρες που έβγαλε. -Επειδή το χωριό δεν ήταν σε θέσι να συντηρεί δύο παππάδες, εζήτησα, πάνω στο χρόνο, μετάθεσι από τον δεσπότη & με μετέθεσαν στο Σερέτκιοϊ, στον κάμπο της Μαινεμένης. Ο παππά Ιωάννης Νοταράς εχρημάτησε ιερεύς στο [Σερέτκιοϊ] (1900-1901), στο[………] (1902-1903), στη Μαινεμένη (1903-1904), στο Χορόσκιοϊ (1905-1906), στου Παπά-Σκάλα του Κορδελιού (1907), κατόπιν στην πόλι της Σμύρνης. Άγ. Ιωάννην Λυγαριάς (1907-1908), στην Παναγίτσα στο Σαλαχανέ (1908-11), στον Άγιο Γεώργιο (1911-17) και τέλος στην Αγία Αικατερίνη (1917-1922).- Μετά την καταστροφή [απεκατεστάθη] εις τον Άγ. Γεώργιο (Κυψέλης), όπου [υπηρέτησε] από το 1922-1958. Μετά [……………..] συνταξιούχος.
Ο Δημήτρης Λιακάκος έγραψε στη σχετική δημοσίευσή του στο facebook:
Τον (π.Ιωάννη Νοταρά) εντόπισα το 1974 στον Πειραιά, σε πολύ μεγάλη ηλικία . Ήταν τότε 106 ετών. Παρά την ηλικία του, η πνευματική του διαύγεια, ήταν εκπληκτική. Οι δυνάμεις του, λίγες. Έτσι, φρόντισε να μου γράψει ένα σημείωμα, όπως είχα ζητήσει, για τις αναμνήσεις του από το Κόλντερε...(Σημείωση : Με βάση την ημερομηνία της γραφής του σημειώματός του, συμπεραίνω ότι γεννήθηκε το 1868. Λίγες οι πληροφορίες του για το Κόλντερε αλλά πολύτιμες).
(Το κείμενο γράφτηκε το 1974. Μερικές λέξεις βρίσκονται μέσα σε αγκύλες επειδή ήταν ασαφείς ή δυσνόητες. Η ορθογραφία είναι του πρωτοτύπου)
Αναμνήσεις, από την κοινότητα Κόλντερε, του ιερέως Ιωάννου Νοταρά, καταγομένου εκ Καρπάθου & ηλικίας σήμερον 106 ετών. - Διετέλεσα παππάς στο Κόλντερε επί ένα χρόνο, το 1899-1900. Είχα συνάδελφο τον ιερέα παππά Μεθόδιο, που κατήγετο από την Κάλυμνο. Εκκλησιαστικώς το Κόλντερε υπήγετο στον Επίσκοπο Χειμώνιο, όστις ήτο τότε ο αντιπρόσωπος του Μητροπολίτου Εφέσου Ιωακείμ Ευθυβούλη στην περιφέρεια Μαγνησίας. - Στο Κόλντερε επηγαίναμε μέσω Μαγνησίας με καρότσες […………]. Η απόσταση ήτο περίπου δύο ώρες. Το χωριό ήτο σε ύψωμα. Από [….] στον κάμπο έρρεε ο ποταμός Έρμος [..] Γεντίζ [….] τον έλεγαν. Από την άλλη μεριά του ποταμού ήτο το χωριό Τσολού. Απέναντί μας δε εβλέπαμε την Τσομπανησιά. Άλλα χωριά στην περιφέρεια (προς βορράν) ήσαν το Παπαζλή και το Μεντεβελή. -Στο Κόλντερε υπήρχε τετρατάξιο δημοτικό σχολείο. Οι κάτοικοί του (γύρω στις 350 οικογένειες) μιλούσαν Ελληνικά και κατήγοντο, οι περισσότεροι, από τον Μωρηά. Ησχολούντο κυρίως με την καπνοκαλλιέργειαν. Πολλές φορές μας έδιναν δώρον, ή μας πλήρωναν για τους Αγιασμούς που κάναμε, με καπνό φρεσκοκομμένο. Στο Κόλντερε είχαμε νερό τρεχούμενο που ερχόταν από το βουνό. Ήταν και κάποιος Δημήτρης Τσούντζης, ο οποίος εφρόντιζε για την ύδρευση του χωριού. Αυτός ο Τσούντζης εγνώριζε καλά και τα θεραπευτικά βότανα του βουνού. Θυμάμαι πως κάποια μέρα ένας άλλος κάτοικος του χωριού, τον έλεγαν νομίζω Χατζησαράντη, υπέφερε πολύ από την χολή του ή από την κύστη του. Είχε πέτρες. Τότε ο Τσούντζης του λέγει: «δώσε μου τρία μετζήτια να σε κάνω καλά». Ο Χατζησαράντης δέχτηκε και ο Τσούντζης πήρε το άλογό του, ανέβηκε στο βουνό και του έφερε ένα χόρτο, για να το βράζει και να πίνει το ζουμί του. Και όντως ο Χατζησαράντης έγινε καλά. Γέμισε ένα κουτί με πέτρες που έβγαλε. -Επειδή το χωριό δεν ήταν σε θέσι να συντηρεί δύο παππάδες, εζήτησα, πάνω στο χρόνο, μετάθεσι από τον δεσπότη & με μετέθεσαν στο Σερέτκιοϊ, στον κάμπο της Μαινεμένης. Ο παππά Ιωάννης Νοταράς εχρημάτησε ιερεύς στο [Σερέτκιοϊ] (1900-1901), στο[………] (1902-1903), στη Μαινεμένη (1903-1904), στο Χορόσκιοϊ (1905-1906), στου Παπά-Σκάλα του Κορδελιού (1907), κατόπιν στην πόλι της Σμύρνης. Άγ. Ιωάννην Λυγαριάς (1907-1908), στην Παναγίτσα στο Σαλαχανέ (1908-11), στον Άγιο Γεώργιο (1911-17) και τέλος στην Αγία Αικατερίνη (1917-1922).- Μετά την καταστροφή [απεκατεστάθη] εις τον Άγ. Γεώργιο (Κυψέλης), όπου [υπηρέτησε] από το 1922-1958. Μετά [……………..] συνταξιούχος.
Ο Δημήτρης Λιακάκος έγραψε στη σχετική δημοσίευσή του στο facebook:
Τον (π.Ιωάννη Νοταρά) εντόπισα το 1974 στον Πειραιά, σε πολύ μεγάλη ηλικία . Ήταν τότε 106 ετών. Παρά την ηλικία του, η πνευματική του διαύγεια, ήταν εκπληκτική. Οι δυνάμεις του, λίγες. Έτσι, φρόντισε να μου γράψει ένα σημείωμα, όπως είχα ζητήσει, για τις αναμνήσεις του από το Κόλντερε...(Σημείωση : Με βάση την ημερομηνία της γραφής του σημειώματός του, συμπεραίνω ότι γεννήθηκε το 1868. Λίγες οι πληροφορίες του για το Κόλντερε αλλά πολύτιμες).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου