Δώρο από το Κόλντερε

 Ένα αναπάντεχο και καλοδεχούμενο δώρο έφτασε στα χέρια του γράφοντος από την πατρίδα του πατέρα του, το Κόλντερε της Μαγνησίας (Manisa). Μια συσκευασία σταφίδες από την ευλογημένη γη του Κόλντερε, δώρο του φίλου Ali Kargin (δεξιά στην φωτο), ήρθε σε μένα με την συνδρομή του ξαδέρφου μου Βαγγέλη Γκαλά και της γυναίκας του Νικολέττας Δουκάκη. Ένιωσα σαν να κοινώνησα κι εγώ την πατρίδα του πατέρα μου Χαράλαμπου Γκαλά, που έφυγε από εκεί εννέα χρονών και δεν την ξαναείδε. Ευχαριστώ πολύ και ιδιαιτέρως τον φίλο Ali Kargin.

Ψηφιακός άτλας για το αποτύπωμα των προσφύγων

 

Βρείτε τα ονόματα των προσφύγων προγόνων σας, τους τόπους καταγωγής στη Μικρά Ασία και τους τόπους εγκατάστασης στην Ελλάδα επιλέγοντας τον παρακάτω σύνδεσμο: 

https://anatolia-imprints.gr/

Λεπτομέρειες στο δημοσίευμα της Καθημερινής:

https://www.kathimerini.gr/society/562555333/psifiakos-atlas-gia-to-apotypoma-ton-prosfygon/

Αναμνήσεις από το Κόλντερε της Μαγνησιάς (Μικρά Ασία). Ανατολικό 1999

 

Πρόσφυγες πρώτης γενιάς από το Κόλντερε της Μαγνησίας (κοντά στη Σμύρνη), παιδιά τότε, υπερήλικες το 1999, αφηγούνται σε τρία συνεχόμενα βίντεο ό,τι θυμούνταν από το χωριό τους και από τον ξεριζωμό του 1922. Τα βίντεο γυρίστηκαν στο Ανατολικό της Πτολεμαΐδας το 1999.
Η ανάρτηση αφιερώνεται στη μνήμη τους!

Κωνσταντίνος Π. Τασσόπουλος (1926-1948), υποσμηναγός με καταγωγή από το Κόλντερε

Υποσμηναγός Κων. Π. Τασσόπουλος

Για τον Κωνσταντίνο Τασσόπουλο, γιο του κολντεριώτη γιατρού Πάνου Τασσόπουλου είχαμε ξαναγράψει στο  https://manisakoldere.blogspot.com/2017/06/Kostis-Tassopoulos-1926-1948.html. Σήμερα, εντελώς τυχαία, βρήκαμε στο διαδίκτυο αναφορά στη δράση του στο περιοδικό του Λεόντειου Λυκείου του έτους 1948-49. Ο Τασσόπουλος ανήκε στους αποφοίτους του Λεόντειου του 1943. Έτσι ο πρόσφατος θάνατός του απασχόλησε τους δημιουργούς του περιοδικού, αναδημοσιεύουν μάλιστα απόσπασμα από κείμενο του ακαδημαϊκού Σπύρου Μελά στην Εστία. 

(Να επισημάνουμε ότι οι αναφορές στο εμφυλιοπολεμικό κλίμα δεν έχουν σκοπό να αναμοχλεύσουν παλαιά πάθη. Παρατίθενται απλά ως ντοκουμέντα δράσης του προσώπου στο οποίο γίνεται αναφορά)

Για τον πατέρα του Κωνσταντίνου, τον γιατρό Πάνο Τασσόπουλο (αδελφό της γιαγιάς του γράφοντος), έχουμε γράψει σχετικά στο: 

https://manisakoldere.blogspot.com/2018/09/Panagiotis-Tassopoulos.html

Κολντεριώτες πρόσφυγες, πρώτης και δεύτερης γενιάς

Ο Αλέξανδρος Γκαλάκος του Γεωργίου με την οικογένειά του και την μητέρα του Ευαγγελία το γένος Διαμαντή Νικηφόρου. Παλαιοφάρσαλος (Σταυρός) Λαρίσης

Ο Αλέξανδρος Γκαλάκος σε νεότερη ηλικία

Οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο της εγγονής του Αλέξανδρου Γκαλάκου, Ειρήνης Παληκαρά

Σαν της Σμύρνης το γιαγκίνι...

Αφιερωμένο, λόγω της ημέρας, σ' εκείνους που ήρθαν από εκεί και δεν υπάρχουν πια και σ' όλους εκείνους που προηγήθηκαν και έμειναν για πάντα εκεί!

Γλωσσάρι των προγόνων μας από το Κόλντερε (Αρχείο Δημήτρη Λιακάκου)

Λέξη	Ορισμός	Συνώνυμο
αβάρετος	ο χωρίς ανάπαυση, δραστήριος, εργατικός
αγιασμόκουπα	μικρή κούπα από άσπρη πορσελάνη που χρησιμοποιούσαν κάθε πρωτομηνιά στον αγιασμό των σπιτιών
αλασόν(ι)	φυτό εκχύλισμα του οποίου χρησιμοποιούσαν στην απόσταξη για τσίπουρο.
αλισβερίσι	δοσοληψία
αλουσά (η)	διάλυμα στάχτης για το πλύσιμο χάλκινων σκευών
αμελέτ ταμπουρού	τάγματα εργασίας
αμπελοζούμι	χυμός από κλαδιά αμπέλου που μάζευαν στο κλάδεμα κι έπαιρναν ως καταπραϋντικό για το στομάχι
απολοιφάδ(ι)	υπόλοιπο σαπουνιού, για το ξύρισμα.
αράδα (η)	σειρά, γραμμή
αραμάδα (η)	χαραμάδα, σχισμή, ρωγμή
αραφάν (το)	τροχάδην βηματισμός αλόγου
αριάν(ι)	γιαούρτι αραιωμένο σε κρύο νερό
αστράχα	γωνία σκεπής, ακροκέραμο
άσωτος	....................
αφορμίζω	ερεθίζομαι (για πληγές ή τραύματα)
αχύρα	....................
βαγόνι	τελάρο ξήρανσης αρμαθών καπνού, λιάστρα
βαρ(υ)κός	τόπος υγρός, εύφορος
βαράκ(ι)	πολύ λεπτό μεταλλικό έλασμα (χρυσό ή ασημένιο) που κολλούσαν,διακοσμητικά στα κρέατα και στα φρούτα	λιάστρα
βαρειοκουβέντα	βρισιά, προσβολή
βαρούμενη (η)	έγκυος
βελοσιπέτ(ι)	ποδήλατο, γ. vélocipède
βέντρα	.....................
βεράνι (το)	ερείπιο
βέργα (η)	λεπτό κλαδί, αρμάθα καπνού
βερεσέ	επί πιστώσει
βίτσα (η)	λεπτή βέργα
βολά (η)	φορά
γανιάζω	διψάω πολύ, λαχταράω
γεμενιά (τα)	υποδήματα αντρικά από κατσικόδερμα
γερανίκι (το)	η βεγγέρα, νυχτερινή επίσκεψη
γιαβουκλής-ού	αγαπητικός, μνηστήρας
γιαγίν(ι)	ξύλινο κυλινδρικό δοχείο για το "χτύπημα" του γάλακτος για να βγεί το βούτυρο
γιαλαμάς	εξάνθημα, έρπης στα χείλη